Ania ang usa ka ways sa mga babaye nga dili ganahan mugamit ug contraceptives ug dili pud ganahan mabuntis sa. Kini nga natural nga pamaagi sa pagplano sa pamilya alang kaninyo.
Unsaon paggamit ang calendar method? Pinaagi sa paggamit sa kalendaryo, usa sa natural nga pamaagi sa pagpugong sa pagmabdos, o magplano sa pagmabdos sa husto nga panahon. Kay kini para sa mga babaye o mga magtiayon nga nagplano sa ilang pamilya, apan dili ganahan mugamit ug contraceptive pills, condom, o uban pang mga kontraseptibo.
Sa laing bahin, kini usab makatabang sa mga magtiayon sa pagtan-aw kung kanus-a ang tamang panahon nga mag-sex, para mas dako ang chance na magmabdos.
Daghang mga Pilipino nga gaangkon sa importance sa family planning, para makatabang sa pagpugong sa kakabos, ug para mas maayo ang kinabuhi sa ilang mga anak.
Unsaon paghimo sa calendar method?
Ang calendar method, nga nailhan usab sa ngalan nga rhythm method, mao sa pagbanabana sa fertility sa usa ka babaye, base sa siklo sa pagregla.
Sa niini nga pamaagi, mahibal-an kung kanus-a fertile ang babe ug kanus-a nga dili, ug kini puwede basehan kung kanus-a puwedeng mag-sex. Tungod kay ang pag-ihap sa mga adlaw paadto sa pagregla, mahibal-an usab kung kanus-a ga-ovulate ang mga babae, kung kanus-a ang itlgo gikan sa gikan sa ovary muadto ngadto sa fallopian tube.
Ania kamo sa pagpangita sa usa ka itlog ang sperm sa lalaki, ug dinhi mahimo ang fetus. Sa panahon nga ang babae naga-ovulate, dinhi siya pinaka-fertile ug kinahanglan likayan ang sex niini nga mga adlaw ug dili siya ganahan mabuntis. Pero kung gagamit ug calendar method, kinahanglan metikuloso ang pagsabot sa sikolo sa regla o sa ovulation cycle kay dinhi naka-depende angpagka-epektibo sa calendar method.
Unsaon paggamit ang calendar method?
Ang kalendaryo ug pag-ihap sa mga adlaw sa siklo sa pagregla sa babaye mao ang pinaka-importante dinhi. Dinhi, bantayan pagmaayo ang pagregla sa babae sa niadtong 6 ngadto sa 12 ka bulan, ug gina-bantayan ang normal o average nga gitas-on sa panahon gikan sa pag-undang sa imong regla ug sa pagsugod ani.
Markahan sa kalendaryo ang tanan nga adlaw sa pagregla o binulan nga pagbisita, sulod sa 6 ka bulan. Dinhi imong makita kung pila ka adlaw ang imong average cycle. Kini alang sa mga babaye nga adunay regular nga siklo sa pagregla.
Ang obulasyon nahitabo kausa ra sa usa ka bulan, kasagaran 12 ngadto sa 16 ka adlaw human sa pagregla. Sa diha nga ang itlog nigawas na sa ovary, ang iyang kinabuhi mahimong 24 ngadto sa 48 ka oras lamang.
Ang sperm mahimo mabuhi ug dugay sa sulod lawas sa babae, hangtud sa ikalimang adlaw human ang lalaki makagawas ug sperm during sex.
Busa, ang babae kay fertile o mahimong mabdos sa iyang ika-5 nga adlaw before sa iyang ovulation, sa adlaw sa ovulation, ug gikan sa 12 ngadto sa 24 ka oras human sa obulasyon.
Kung ang regla kada 28 nga adlaw, ihapa sa unang napulo ka adlaw sa pagregla: kini ang "luwas nga" o “safe period” tungod kay ang babaye dili fertile.
Ang sunod nga 8 ka adlaw dili "luwas"; o “safe” alang niadtong mga babae nga dili ganahan mabdos, tungod kay kini ang FERTILE nga panahon. Paglikay sa unprotected sex niining mga adlawa.
Ang sunod nga 10 ka adlaw, o ika-19 ka adlaw gikan sa unang adlaw sa pagregla nianang bulana, ang "luwas"; o “safe” na usab, ug ang babaye dili fertile.
Ania ang laing paagi sa pag-ihap:
Human sa pagkat-on o pag-estimate sa panahon nga fertile ang babae, kuha-i ug 18 gikan sa pinakamubo nga gilay-on sa siklo o menstrual cycle. Mao kini ang gibanabana nga unang adlaw sa fertility.
Kuha-i ug 11 ka adlaw gikan sa pinakataas nga panahon sa menstrual cycle. Mao kini ang gibanabana nga katapusang adlaw sa fertility. Ayaw pag-sex niining panahona kon dili ka gusto nga magmabdos. Adunay mga tiggamit sa condom para mas muubos ang posibilidad nga magmabdos ang babae. Anaa usab gagamit ug withdrawal o spermicide, apan kini dili kaayo epektibo.
Ipadayon ang pag-lista sa menstrual cycle, ug ang pinakabag-ong naka-sulat ang sundon. Sumala sa mga eksperto, kung ang imong menstrual cycle naa sa 26 ngadto sa 32 ka adlaw, ang panahon nga fertile ang babae kay puwede naa sa ikaw-8 hangtud sa ika-19 nga adlaw. Unsaon paggamit sa calendar method ani?
Pananglitan:
Kung ang pinakamubo kay 27 ka adlaw, sa sulod sa 6 ka bulan: 27-18 = 9. Puwede makipag-sex nga safe sa ika-9 nga adlaw, kung ang unang adlaw sa regla mao ang unang adlaw.
Kung ang pinakataas mao ang 31 ka adlaw: 31 - 11 = 20.
Puwede na siya makipag-ksex nga luwas sa ika-21 nga adlaw, kung ang unang adlaw sa regla mao ang unang adlaw. Paglikay sa sex sa ika-9 hangtod sa ika-20 nga adlaw sa siklo kung dili ganahan magmabdos.
Kung makahibalo ang babae kanus-a siya fertile ug malikayan ang pag-sex, kini magpugong sa pagmabdos. Kinahanglan ma-ihap ang mga adlaw aron sa pagsiguro nga walay buhi nga sperm sa lawas sa babae sa panahon nga siya naga-ovulate, para mapugngan ang pagmabdos.
Unsa ang kaayohan o benepisyo sa calendar method?
Kini napamatud-an na. Labaw sa tanan, libre kini, busa ang kadaghanan gipaboran labi na sa mga naa’y ginsunod gyud nga badyet. Kini adunay walay side effects tungod kay kini natural ug sa walay imnon o injections nga kasagaran makaapekto sa sistema o sa panglawas sa usa ka babaye.
Ang calendar method adunay disadvantage usab
Kung ang menstrual cycle dili regular, dako ang posibilidad nga dili epektibo nga paagi sa paglikay sa pagmabdos. Kini usab peligroso para sa mga mag-menopause na. Ang labing importante nga disadvantage sa uban, mao ang risk sa sakit nga gipasa sa tungod sa sex, o sexually transmitted diseases, tungod kay ang uban, wala na gagamit ug proteksyon.
Tungod sa kakulangan sa information about aning calendar method, naay mga 20 kada 100 nga babae nga gagamit aning calendar method ang magmabdos.
Kung ang imong regla dili masaligan, o mas mubo kaysa 26 ka adlaw o mas dugay sa 32 ka adlaw, ayaw gamita kini nga pamaagi.
Labing maayo ang paghangyo sa imong doktor ug advice o ang pag-adto sa pinakaduol nga health center para makahimo ug tamang desisyon bahin sa birth control methods.
Ang pagsabut sa imong fertility nagkinahanglan og paningkamot ug panahon. Ang magtiayon kinahanglan magtinabangay sa proseso niini nga pamaagi aron mahimong effective.
Ang kasayuran sa ibabaw mao lamang ang mga sumbanan ug dili mahimong ilisan alang sa mga tubag sa imong doktor.
Maayo pa mokonsulta sa doktor o heatlh centers sa inyong dapit sa pagkat-on og dugang mahitungod sa calendar method, para mas epektibo nga pagplano sa pamilya o family planning.
Sources: K4Health-Family Planning Handbook