May mga gamot na madalas kailangan ng isang pamilya, lalo kapag may emergency. May mga sakit na ginagamot na lang sa bahay at hindi na dinadala pa sa doktor, tulad ng sakit ng ulo o ngipin, halimbawa. Bagamat ang bawat pamilya ay may kani-kaniyang medical concerns, at karamihan dito ay kailangang ikonsulta sa doktor (lalo kapag bata ang may sakit) makakatulong na mayron tayo nitong 8 gamot na ito.
Mga gamot na kailangang laman ng medicine cabinet
Babala lang ni Dr. Arsenio Meru, Jr., MD, isang Pilipinong doktor ng internal medicine at clinical assistant sa Royal Alexandra Hospital, dapat maging maingat sa paglalagay ng mga gamot sa medicine cabinet. Ang lahat ng health concerns lalo para sa bata ay kailangang ikonsulta sa doktor. “Ang advise na lahat ng gamot ay hindi dapat maabot ng bata, at nakabote o lalagyan na hindi mabubuksan ng bata para maiwasan ang accidental ingestion, ay dapat seryosohin,” dagdag niya. Kailangan ding tingnan palagi ang expiry date, at itapon ang mga paso na. Ang mga natirang antibiotic mula sa mga dating prescription (at hindi naubos ng pasyente) ay dapat ding itapon na.
Ayon kay Rod Moser, PA, PhD, sa kaniyang web article sa WebMd, dapat ay hatiin sa iba’t ibang kategorya ang mga gamot: gamot sa sipon, ointment o cream, gamot para sa pain o lagnat, at mga gamot na kasalukuyang iniinom (bitamina, maintenance para sa high blood pressure, daiabetes, at iba pa), tulad ng mga sumusunod:
- Gamot sa lagnat at anumang pananakit o pain: Ito ang palaging laman ng mga medicine cabinet saan mang bahay ako mapunta. Nariyan ang paracetamol para sa lagnat, acetaminophen (tulad ng Tylenol) at ibuprofen (tulad ng Advil) para sa bata at adults. Para sa mga sanggol at batang 6 na taon pababa, mas makakabuting itawag o dalhin sa doktor bago bigyan ng anumang gamot. Isama na rin ang mga gamot para sa menstrual cramps o pain.
Kasama na rin dito ang mga anti-inflammatory o para sa pamamaga. Ayon kay nurse Nornelie Paniza, RND, ito ay para mapahupa ang pamamaga at para na rin sa mga muscular aches at sprains.
- Antiseptic solutions: Ito naman ang first aid para sa madaliang paglilinis ng mga hiwa o sugat. Ang anumang sugat tulad ng gasgas, kalmot, o kagat ng insekto ay dapat hugasan at sabunin, at saka maingat na lagyan ng antiseptic para hindi maimpeksiyon, tulad Betadine solution. May mga antiseptic cream din para sa mga bata, dagdag ni Paniza.
- Antihistamines para sa mga allergy. Kapag may biglaang allergy attack tulad ng pangangati, pagpapantal-pantal, rashes o watery nose, makakatulong mga antihistamin tulad ng Benadryl (diphenhydramine) at Claritin (loratadine), na tumatagal ng hanggang 24 oras. Ito ay may mga pambata at pang-adult na formulation.
- Antifungal na gamot. Kapag may Athlete’s feet o fungal diaper rashes, ito ang kailangang unang lunas, kahit bago ikunsulta sa doktor. Ito kasi ang gamot na hindi pwedeng gamitin ulit kapag naulit o bumalik ang pangangati. Para sa vaginal yeast infection ng mga babae, makakatulong ang miconazole (Monistat), bago itanong sa OB GYNE.
- Antacids Ang gamot na ganito ay para naman sa hindi natunawan kaya’t sumasakit ang tiyan, o indigestion, at heartburn. Ito ang gamot na kahit isang beses lang ay umeepekto na at hindi kailangan ng maraming beses ng pag-inom.
- Hydrocortisone Ang topical steroid na ito ay para sa pangangati, kagat ng lamok o iba pang insekto, at mga parehong uri ng sakit s balat. Mabuti nang mayron nito para sa mga paminsan-minsan na kagat o kati. Sabi ni Paniza, maaari din ito sa mga skin inflammation tulad ng dermatitis at hindi malalang eczema.
- Iba pang gamit para sa sakit: Mag-stock ng mga plaster strip (Band-aid, na iba’t ibang uri), gauze dressings, Telfa (non-stick) pads, paper tape, at bulak (cotton balls and cotton buds). Makakaigi din ang pagtatabi ng burn healing ointment para sa minor burns. Huwag gagamit ng cream, lotion, oil, cortisone, butter, toothpaste o egg white para sa mga paso, dahil hindi ito nakakatulong, at baka makapagpalala pa.
Diin ni Dr. Meru, iwasang magbigay ng antibiotic at gamot sa ubo (cough medicines) nang walang reseta ng doktor. Ang mga sakit na nangangailangan nito ay delikado at hindi basta-basta ginagamot sa bahay nang hindi naeeksamin ng doktor ang pasyente.
Lahat din ay depende sa pangangailangan ng pamilya at bawat miyembro nito. Ang iba ay may mga may stock ding eye drops, nasal sprays, moisturizing lotions, aspirin, vitamins, inhlaer, at iba pa. Makipag-usap sa inyong doktor, lalo na kung may bata o sanggol sa bahay, para malaman kung ano pa ang kailangan. Huwag kalimutang ilagay ang mga gamot sa lugar na nakakandado, o hindi naaabot ng bata.
Payo pa ni Paniza, kung kaya rin lang na tiisin ang sakit ng ulo, iwasang uminom ng ibuprofen. Sundin ang mga dosage recommendation ng doktor, huwag lalabis at huwag kukulang.
READ: 10 Natural na Gamot sa Singaw