Madalas sumasakit ang puson kapag may regla at minsan pa nga’y sa sobrang sakit ay ‘di makabangon? Baka ikaw ay nakakaranas na ng dysmenorrhea, alamin dito ang gamot sa dysmenorrhea at mga home remedy para sa kundisyon na ito.
Talaan ng Nilalaman
Ano ang dysmenorrhea?
Ang Dysmenorrhea ay isang medikal na kondisyon na tumutukoy sa matinding kirot at discomfort na nararanasan ng mga kababaihan sa ibaba ng tiyan (lower abdominal area) at iba pang bahagi ng pelvic region tuwing sila ay nagkakaroon ng menstrual period o regla.
Ito ay kadalasang nararamdaman bago o sa panahon ng menstruation at maaaring magtagal mula sa ilang oras hanggang ilang araw.
Ang Dysmenorrhea ay isa sa mga pinakakaraniwang komplikasyon na nararanasan ng mga kababaihan sa kanilang reproductive age. Maraming kababaihan ang nakakaranas nito sa iba’t ibang antas ng severity.
Bagamat normal lamang ang ilang kirot o discomfort sa panahon ng regla, ang Dysmenorrhea ay kinikilala bilang isang kondisyon na kailangan ng atensiyon kapag ito’y nakakaapekto na sa pang-araw-araw na gawain at kalidad ng buhay ng isang babae.
2 uri ng Dysmenorrhea
May dalawang pangunahing uri ng dysmenorrhea na karaniwang naramdaman ng mga kababaihan:
-
Primary Dysmenorrhea
Ang primary dysmenorrhea ay ang uri ng dysmenorrhea na hindi konektado sa iba pang mga problema sa reproduktibong sistema ng babae.
Karaniwan itong nagsisimula sa pagitan ng edad 14 at 25 at maaaring magpatuloy hanggang sa pagtanda. Ang mga menstrual cramps na dulot nito ay sanhi ng malakas na pag-contraction ng matris, na nagiging sanhi ng kirot at discomfort.
Larawan mula sa Freepik
-
Secondary Dysmenorrhea
Ito naman ay ang uri ng dysmenorrhea na may koneksyon sa iba pang mga kondisyon o problema sa reproduktibong sistema ng babae.
Ang mga pangunahing sanhi ng secondary dysmenorrhea ay maaaring mga polyps sa matris, myoma, impeksyon, o iba pang mga problema sa reproductive organs.
Ang menstrual cramps na dulot nito ay mas malala kaysa sa primary dysmenorrhea at maaaring nangangailangan ng mas malalim na pag-aaral at pangangalaga.
Epekto ng may regla: Sintomas ng Dysmenorrhea
Ang dysmenorrhea ay maaaring magkaroon ng iba’t ibang sintomas, at ang mga sumusunod ay sampung posibleng sintomas na karaniwang nararamdaman ng mga kababaihan na may dysmenorrhea:
- Menstrual cramps
- Pananakit ng likod
- Sakit sa binti at hita
- Pagsusuka at pagtatae
- Pananakit ng ulo
- Pagkahilo
- Pagkapagod
- Pagbabago ng emosyon
- Pagbabago sa appetite
Larawan mula sa Image by jcomp on Freepik
Mahalaga na tandaan na ang mga sintomas ng dysmenorrhea ay maaaring mag-iba-iba sa bawat tao at maaaring nagkakaroon din ng iba’t ibang intensity.
Kung ang iyong mga sintomas ay labis na nakakaapekto sa iyong kalagayan o may iba pang mga kakaibang nararamdaman, maaring makipag-consult sa isang doktor upang masuri ang iyong kalagayan at mabigyan ng tamang pagtugon o paggamot.
Sanhi ng Dysmenorrhea
Bago natin malaman kung ano ba ang gamot sa dysmenorrhea mahalaga na malaman natin kung ano ba ang sanhi nito. Inilista namin ang mga posibleng sanhi ng Dysmenorrhea. Ito ay ang mga sumusunod:
Ang mga pangunahing sanhi ng dysmenorrhea ay kinabibilangan ng mga sumusunod:
1. Hormonal Imbalance
Ang dysmenorrhea ay madalas na nauugnay sa pagbabago ng hormonal na antas sa katawan ng babae. Isa sa mga pangunahing hormonal factor na may kaugnayan sa dysmenorrhea ay ang prostaglandins. Ang pagtaas ng antas ng prostaglandins ay maaaring maging dahilan ng malakas at masakit na pag-contraction ng matris, na nagiging sanhi ng kirot sa ibaba ng tiyan.
2. Prostaglandins
Ang prostaglandins ay isang uri ng kemikal na nagpapababa ng maselang bahagi ng matris (uterus) upang itulak ang dugo at tissue na nabuo mula sa pagkatanggal ng endometrial lining sa panahon ng regla. Ngunit, ang labis na produksyon ng prostaglandins ay maaaring magdulot ng mas malakas at masakit na mga menstrual cramps.
3. Impeksyon
Ang impeksyon sa reproductive organs, kagaya ng pelvic inflammatory disease (PID), ay maaaring magdulot ng mas matinding dysmenorrhea.
4. Endometriosis
Ito ay isang kondisyon kung saan ang tissue na karaniwang nararanasan sa loob ng matris ay lumalabas at lumalaganap sa iba pang bahagi ng pelvic area. Ang paglitaw ng mga tissue na ito sa labas ng matris ay maaaring maging sanhi ng malalang menstrual cramps.
5. May mga kundisyon sa matris
Tulad ng polyps, myoma, at iba pang mga kondisyon na nakakaapekto sa kalusugan ng matris, maaaring magdulot din ng dysmenorrhea.
6. Stress at lifestyle factors
Ang stress, kakulangan sa ehersisyo, hindi malusog na pagkain, at iba pang lifestyle factors ay maaaring magkaroon ng epekto sa hormonal balance ng babae at ma-trigger ang dysmenorrhea.
7. Iba pang mga factor
Ang genetics, edad, at iba pang pangunahing mga kadahilanan ay maaaring magkaroon din ng papel sa pagkakaroon at antas ng dysmenorrhea na nararanasan ng isang babae.
Mahalaga na kumonsulta sa isang doktor upang masiguro ang tamang diagnosis at para sa tamang pagtugon sa kondisyon na ito.
Diagnosis para sa Dysmenorrhea
Kung nararanasan mo ang matinding kirot sa panahon ng regla, mahalaga na magkaroon ng tamang diagnosis. Ang iyong doktor ay maaaring mag-iutos ng mga sumusunod na pagsusuri:
- Physical Examination: Isasagawa ng doktor ang pagsusuri sa iyong pelvic area upang masuri ang mga posibleng kondisyon sa reproductive organs.
- Ultrasound: Ginagamit ang ultrasound upang makita ang mas detalyadong larawan ng iyong reproductive system.
- Laparoscopy: Sa mga kaso ng malubhang dysmenorrhea, maaaring kailanganin ang laparoscopy upang masuri ang mga kondisyon sa loob ng pelvic area.
Gamot sa dysmenorrhea
Ano nga ba ang magandang gamot sa dysmenorrhea?
May ilang mga gamot na maaaring gamitin upang maibsan ang kirot at discomfort na dulot ng dysmenorrhea. Ang mga sumusunod ay ilan sa mga pangkaraniwang gamot na maaaring iprescribe ng doktor o mabibili nang over-the-counter:
-
Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs (NSAIDs)
Ang mga NSAIDs, tulad ng ibuprofen, naproxen, at mefenamic acid, ay karaniwang ginagamit upang mabawasan ang kirot at pamamaga na dulot ng prostaglandins.
Ang mga ito ay maaaring makatulong sa pag-relieve ng menstrual cramps at maibsan ang discomfort. Mahalaga na sundin ang tamang dosis at mga paalalang inireseta ng doktor sa paggamit ng mga NSAIDs.
-
Hormonal Contraceptives
Ang hormonal contraceptives, tulad ng birth control pills, hormonal patches, injectables, at intrauterine devices (IUDs), ay maaaring magamit upang mabalanse ang hormonal levels ng babae. Sa pamamagitan nito, nababawasan ang produksyon ng prostaglandins at masisira ang regular na pagkatanggal ng endometrial lining, na maaaring makatulong na mabawasan ang menstrual cramps.
-
Prescription Pain Relievers
Sa mga mas malalang kaso ng dysmenorrhea, maaaring ibigay ng doktor ang mas malakas na mga pain relievers na may reseta.
Ito ay maaaring maglaman ng mas mataas na dosage ng NSAIDs o iba pang mga gamot na maaaring mabawasan ang kirot at discomfort dala ng dysmenorrhea.
-
Antispasmodic Drugs
Isa rin sa maaaring gamot sa dysmenorrhea ay ang mga antispasmodic drugs ay maaaring gamitin. Upang labanan ang pag-contraction ng matris at iba pang mga reproductive organs na nagiging sanhi ng kirot. Ang mga ito ay maaaring maging epektibo sa pagpapakalma ng mga tensiyon sa ibaba ng tiyan.
Mahalaga na konsultahin ang isang doktor bago gamitin ang anumang gamot upang maibsan ang dysmenorrhea.
Ang tamang paggamit ng mga gamot ay mahalaga upang maiwasan ang mga side effect at makamit ang pinakamahusay na resulta.
Kung ang dysmenorrhea ay mas malala o hindi nababawasan ng mga gamot na nabanggit, importante na magpatingin at makonsulta sa isang healthcare professional upang mabigyan ng tamang pag-aaral at pangangalaga.
6 na gamot sa dysmenorrhea na home remedy
Para sa maraming kababaihan, ang home remedies o natural na paraan ay maaaring maging epektibo sa pag-alis ng kirot at discomfort na dulot ng dysmenorrhea. Narito ang ilang mga home remedy na maaaring subukan:
1. Mag-apply not hot compress
Larawan mula sa Shutterstock
Ang pag-apply ng hot compress sa ibabang bahagi ng tiyan ay maaaring makatulong na pampalma at pampaluwag ng mga nag-ko-contract na muscles sa matris, na maaaring magdulot ng kirot.
2. Aromatherapy
Ang paggamit ng ilang aromatherapy oils, tulad ng lavender oil o chamomile oil, ay maaaring makatulong na pampalma at pamparelaks sa panahon ng dysmenorrhea. Pwede itong ipahid o amuyin, o kaya naman ay maglagay sa isang diffuser sa iyong kuwarto.
3. Regular na pag-eehersisyo
Ang pag-eehersisyo ay maaaring makatulong na palakasin ang mga muscles sa tiyan at mabawasan ang kirot. Subukan ang light aerobic exercise o yoga sa panahon ng regla.
4. Pag-inom ng herbal tea
Ang ilang herbal tea, tulad ng ginger tea o chamomile tea, ay kilala sa kanilang natural na kakayahan na magpapakalma ng kirot at discomfort.
5. Paggmit ng relaxation techniques
Ang paggamit ng relaxation techniques tulad ng deep breathing exercises, meditation, at mindfulness ay maaaring makatulong na pamparelaks at pampalma sa panahon ng dysmenorrhea.
6. Pagkain ng mga healthy food
Ang pagkakaroon ng malusog na diyeta ay maaaring magkaroon ng positibong epekto sa pag-alis ng kirot at discomfort.
Itaas ang pagkain ng prutas, gulay, whole grains, at pag-inom ng sapat na tubig. Iwasan ang masyadong matatamis, maalat, at mabibigat na pagkain.
Mahalaga na tandaan na ang epekto ng mga home remedy ay maaaring mag-iba-iba sa bawat tao. Kung ang dysmenorrhea ay labis na malala o hindi nababawasan ng mga natural na paraan. Maaaring kailanganin pa rin ang konsultasyon sa isang doktor upang masiguro ang tamang pag-aaral at pangangalaga.
Kailan dapat magpakonsulta sa doktor?
Kung patuloy pa rin nararanasan ang pagkakaroon ng dysmenorrhea at ang mga gamot na iniinom mo para sa dysmenorrhea ay hindi na tumatalab. Gayundin, kapag ang sakit sa iyong puson ay sobrang tindi na at naapektuhan na nito ang pang-araw-araw mong gawain.
Dito sa theAsianparent Philippines ay mahalaga sa amin ang makapagbigay ng impormasyon na wasto, makabuluhan at napapanahon ngunit hindi ito dapat gawing pamalit sa payo ng doktor, o kaya sa medical treatment. Walang pinanghahawakang responsibilidad ang theAsianparent Philippines sa mga nagnanais na uminom ng gamot base sa impormasyon sa aming website. Kung mayroong agam-agam, ay nirerekomenda naming magpakonsulta sa doktor upang makakuha ng mas malinaw na impormasyon.