Sa panahon ngayon, ang paggamit ng cellphone at iba pang mga gadgets ay bahagi na ng ating buhay. Ang totoo, maraming magulang ang naghakakanap ng tulong sa mga gadgets kagaya ng tablet para mapa-behave ang kanilang anak. Gayunpaman, ang labis na paggamit ng screen devices ay maaaring magdulot ng seryosong epekto sa mata ng mga bata. Tulad na lamang ng pagkaduling sa mata o tinatawag ding strabismus.
Ibinahagi ng inang si Pattharaphon Thapphrom ang kaniyang karanasan sa social media upang magbigay ng babala sa iba pang mga magulang.
Ang kanyang anak na si Nang Ing, 6 na taong gulang, ay madalas gumamit ng cellphone. Nitong Setyembre 28, 2027, ay gumamit siya nang mas matagal kaysa sa normal, habang nakahiga sa isang tabi. Dahil rito, napansin ng pamilya na ang kanyang mata ay naging hirap sa pag-focus, at lumala ito hanggang sa maapektuhan ang kanyang paningin.
Ayon sa kaniyang post, (translated from Thai to Filipino)
#Ang post na ito ay isang babala para sa mga ina at ama na nagpapalaki ng kanilang mga anak nang mag-isa o walang ibang katuwang.
Babala: 😭 Si Nong Nam Ing ay 6 na taong gulang na ngayon. Noong siya ay ipinanganak, normal ang lahat sa kanya, pisikal man o sa kanyang paningin. Dahil nagtatrabaho ang ako, hindi ako ang madalas na nag-aalaga kay Nam Ing. Iniiwan namin siya sa pangangalaga ng kaniyang lola, na nag-aalaga rin ng tatlo pang mga apo.
Si Nam Ing ay madalas maglaro sa kanyang cellphone araw-araw, pero hindi ganun katagal. Mas madalas pa rin ang paglalaro niya kasama ang kaniyang mga kapatid. Pero noong Sabado, Setyembre 28, 2024, gumamit siya ng cellphone ng mas matagal kaysa sa nakasanayan niya na oras. Nakahiga siya sa kanyang tagiliran habang naglalaro o tumitingin sa kanyang cellphone nang mas matagal kaysa sa karaniwan. Kaya’t masyadong na-focus ang kanyang mga mata sa screen. 😭 Dahil rito, nagkaroon siya ng panlalabo ng paningin sa isang mata, na nagdulot ng matinding epekto sa kanyang paningin na hindi maipaliwanag. 😭 Sa ngayon, hindi pa rin namin matanggap ng jkaniyang lola ang nangyari. Hindi pa rin namin alam kung paano siya gagamutin ng doktor.
#Pakiusap, mga magulang at tagapag-alaga, bantayan ang inyong mga anak. Huwag hayaang mangyari sa kanila ang sinapit ng anak ko.
#Maaari ninyong ibahagi ito o ipaalam sa anumang sentro upang maikalat ang balita. 😭

Ngayon, dinala na ni Nanay si Nong Nam Ing sa doktor at kasalukuyang sumasailalim sa gamutan. Kailangan pang kumonsulta ni Nong Nam Ing sa isang pediatrician upang malunasan ang kanyang kondisyon. Sa ngayon, hindi pa alam ni Nanay kung anong paraan o paggamot ang gagamitin ng doktor para kay Nong.
Pinayagan ang theAsianparent na gamitin ang mensahe at mga larawan ni Nong Nam Ing mula sa kanyang ina, si Phattraporn Thuprom, bilang aral para sa lahat ng magulang at tagapag-alaga sa tamang pag-aalaga sa kanilang mga anak. Sa panahon ngayon, ang mga cellphone at tablet ay naging pangunahing gamit sa komunikasyon at itinuturing nang mahalagang bahagi ng pang-araw-araw na buhay.
Bakit nanganganib magkaroon ng cross-eyes (pagkaduling ng mata)ang mga batang lulong sa paggamit ng gadgets?
-
Matagal na pagtitig sa screen sa malapitang distansya
Kapag matagal na nakatutok ang mata sa screen ng malapitan, mas napapagod ang muscles ng mata sa pag-a-adjust ng focus. Sa paglipas ng panahon, maaaring magdulot ito ng eye muscle fatigue at humantong sa strabismus o cross-eyes.
Ang blue light mula sa mga cellphone, laptop, tablet, at iba pang electronic devices ay maaaring makaapekto sa melatonin secretion. Isang hormone na kumokontrol sa sleep cycle. Kapag naapektuhan ang produksyon ng melatonin, maaaring magdulot ito ng insomnia sa mga bata at makasama sa tamang paglaki at pag-develop ng kanilang mata.
-
Kakulangan sa outdoor activities
Ang sobrang paggamit ng gadgets ay naglilimita sa oras ng mga bata para makilahok sa mga outdoor activities. Ang sikat ng araw ay may mahalagang papel sa tamang pag-develop ng mata. Kaya’t ang kakulangan nito ay maaaring magdulot ng isyu sa paningin.

Totoo bang ang paglalaro sa cellphone ang pangunahing dahilan ng cross-eyes (pagkaduling ng mata) o strabismus?
Hindi maituturing na ang paggamit ng cellphone ang pangunahing dahilan ng pagkaduling ng mata o strabismus. Maraming posibleng sanhi nito, at kadalasan ay walang tiyak na iisang dahilan. Ilan sa mga itinuturing na sanhi ay ang mga sumusunod:
1. Hindi balanseng koordinasyon ng dalawang mata
Ang strabismus ay maaaring dahil sa kakulangan ng koordinasyon sa pagitan ng dalawang mata, kaya’t hindi sila pantay sa paggalaw o pagtutok sa isang direksyon.
2. Abnormal na pagpapadala ng senyales ng utak sa mga kalamnan ng mata
Maaaring may abnormalidad sa paraan ng pagpapadala ng utak ng mga senyales sa mga eye muscles, kaya’t hindi pantay ang kanilang paggana.
3. Hindi normal na paglaki ng eye muscles
Ang strabismus ay maaari ding sanhi ng abnormal na paglaki ng mga kalamnan ng mata, na nagdudulot ng kawalan ng koordinasyon.
4. Problema sa nerves na kumokontrol sa mga kalamnan ng mata
Kapag ang mga nerves na nagbibigay ng kontrol sa eye muscles ay naparalisa o hindi gumagana nang maayos, maaaring magdulot ito ng cross-eyes.
5. Panlalabo ng paningin o abnormalidad sa mata
Sa mga bata, isang pangkaraniwang sanhi ng strabismus ay ang panlalabo ng paningin dahil sa isang sakit sa mata. Kapag ang isang mata ay hindi nakakakita nang maayos. Hindi ito masyadong nagagamit, kaya’t nagiging crooked o hindi pantay ang direksyon nito.
6. Strabismus mula sa labis na pag-focus
Karaniwang mas magaling mag-focus ang mga bata kaysa sa matatanda. Ngunit sa ilang kaso, may mga batang may abnormal vision na masyadong nagpo-focus, na maaaring humantong sa pangmatagalang strabismus.
Ano ang “Inward Squint from Staring” o Accommodative Esotropia?
Ang Accommodative Esotropia ay isang kondisyon kung saan ang squint o cross-eyed ay na-trigger kapag ang isang bata ay palaging tumitingin sa malapitan, tulad ng paglalaro ng games, pagtitig sa cellphone, notebook, o tablet nang matagal. Ngunit, bago ito mangyari, dapat mayroong katamtamang farsightedness o hyperopia ang bata.
Sino ang madalas magkaroon ng kondisyon na ito?
- Karaniwang naaapektuhan ang mga bata mula 6 na buwan hanggang 7 taong gulang.
- Sa simula, paminsan-minsan lang ang pagiging cross-eyed, lalo na kapag tumitingin sa malapitan.
- Habang tumatagal, maaaring lumala at maging cross-eyed na rin kahit sa malayo.
Ano ang koneksyon ng farsightedness (malabong paningin sa malapitan) sa kondisyong ito?
- Kadalasan, ang mga batang nagkakaroon nito ay may farsightedness na nasa 400 (300 to 1,000).
- Kung ang farsightedness ay mas mababa sa 300, madalas ay hindi ito nangyayari dahil hindi ito sapat para lumala.
- Kung sobrang taas naman ng farsightedness, hindi nagiging cross-eyed ang bata dahil kahit anong gawin nilang pag-focus, hindi pa rin sila makakita nang malinaw. Dahil dito, sa halip na maging cross-eyed, maaaring magkaroon sila ng lazy eye o amblyopia (isang kondisyon kung saan hindi ganap na nade-develop ang paningin ng isang mata).

Mga palatandaan na may problema sa squint o crossed eyes(pagkaduling ng mata) ang iyong anak
-
Hindi pantay ang direksyon ng mata (Taben)
- Ang mga mata ay hindi tumitingin sa parehong direksyon—maaaring inward (papaloob), outward (palabas), upward (paitaas), o downward (pababa).
- Maaaring mangyari paminsan-minsan o palagi.
- Ang ibang bata ay nagiging cross-eyed lang kapag pagod o kapag tumitingin sa malapitan.
-
Panlalabo ng paningin o Double Vision
- Kapag nagrereklamo ang bata na nakakakita ng dalawa o malabong imahe.
-
Madalas na sakit ng ulo
- Kapag nakakaranas ng madalas na headache kahit walang ibang dahilan.
- Maaaring dahil sa sobrang pagkapagod ng eye muscles sa pagsubok na i-focus ang imahe.
-
Pag-iwas sa mga aktibidad na nangangailangan ng malinaw na paningin
- Ayaw magbasa ng libro o gumawa ng mga aktibidad na kailangang gumamit ng mata, tulad ng panonood ng TV o paglalaro ng games.
-
Pagtagilid ng ulo o pagsimangot ng mata
- Madalas na itinutagilid ang ulo o pinipikit ang isang mata upang subukang i-adjust ang paningin at gawing mas malinaw ang imahe.
Paano maiiwasan ang squint sa mga batang mahilig sa screens?
Ang sobrang paggamit ng gadgets ay hindi dapat ipagwalang-bahala dahil maaari itong makaapekto sa kalusugan ng mata, pag-unlad, at gawi ng mga bata. Upang mapanatili ang malusog na paningin at maiwasan ang mga problema tulad ng squint o cross-eyes, narito ang mga dapat gawin:

1. Limitahan ang oras ng paggamit ng screen
- Magtakda ng malinaw na iskedyul para sa screen time araw-araw at tiyaking susundin ito ng bata.
- Hikayatin silang gumawa ng iba pang aktibidad na hindi gumagamit ng gadgets, tulad ng pagbabasa, paglalaro sa labas, o paglikha ng sining.
2. Panatilihin ang tamang distansya mula sa screen
- Dapat ay 25-30 pulgada (o humigit-kumulang isang arm’s length) ang layo ng mata ng bata mula sa screen.
- Siguraduhing tama ang kanilang postura at iwasang matagal na nakayuko o nakatingin pababa sa screen.
3. I-adjust ang liwanag ng screen
- Siguraduhing tama ang brightness ng screen ayon sa liwanag ng paligid. Huwag masyadong maliwanag o madilim ang screen upang maiwasan ang pagkapagod ng mata.
4. Pahingahin ang mata nang regular (20-20-20 Rule)
- Tuwing 20 minuto, ipahinga ang mata ng bata sa pamamagitan ng pagtitig sa isang bagay na 20 talampakan ang layo (6 metro) sa loob ng 20 segundo. Hikayatin silang madalas na kumurap upang maiwasan ang dry eyes.
5. Regular na ipasuri ang mata ng bata
- Dalhin ang bata sa isang ophthalmologist o espesyalista sa mata kahit isang beses sa isang taon upang matukoy kung may problema sa paningin.
6. Hikayatin ang mga bata na gawin ang outdoor activities at magbasa ng libro
- Ang paglalaro sa labas, tulad ng pagtakbo, pagsali sa sports, o pagtatanim, ay nakakatulong sa tamang pag-develop ng mata.
- Hikayatin silang magbasa ng libro na may malinaw na font size at maliwanag na larawan upang masanay ang kanilang mata sa natural na pag-focus.
7. Ituro ang tamang paggamit ng gadgets
- Turuan ang bata ng tamang paggamit ng electronic devices para maiwasan ang eye strain. Magtakda ng screen time rules, tulad ng walang cellphone sa loob ng kwarto bago matulog.
8. Iwasan ang paggamit ng cellphone o tablet bago matulog
- Ang blue light mula sa screen ay maaaring makasira sa sleep cycle at makaapekto sa kalusugan ng mata.
- Ang matagal na pagtitig sa screen bago matulog ay maaaring magdulot ng abnormal eye adaptation, na maaaring humantong sa panlalabo ng paningin.
Tandaan
Kapag ang mga bata ay masyadong matagal na nakatutok sa screen, maaaring maapektuhan ang kanilang paningin sa iba’t ibang paraan, kabilang na ang pagkakaroon ng squint o cross-eyes(pagkaduling ng mata). Mahalaga ang pag-aalaga sa kalusugan ng mata ng bata mula sa murang edad dahil ang malinaw na paningin ay may malaking epekto sa kanilang pagkatuto at pangkalahatang pag-unlad.
Dapat bigyang-pansin ng mga magulang ang pagreregula ng screen time, hikayatin ang kanilang mga anak na gumawa ng ibang aktibidad, at siguraduhing regular na mapapacheck ang kanilang mata upang maiwasan at agad na malunasan ang anumang posibleng problema.
Kung mapansin na may abnormalidad sa paningin ang inyong anak, huwag mag-atubiling kumonsulta agad sa isang ophthalmologist upang makakuha ng tamang payo at paggamot.
Translated with permission from theAsianparent Thailand