8 na kailangan mong malaman tungkol sa pagpaparaspa o dilation and curettage

Mommy, ikaw ba ay may sapat na kaalaman tungkol sa raspa o dilation and curettage in English? Paano nga ba ginagawa ang mga raspa procedure? Alamin sa artikulong ito ang proseso ng raspa operation!

1. Ano ba ang raspa procedure o dilation and curettage (D&C)

Raspa meaning: Kung ikaw ay first time mom, maaaring naitatanong mo kung ano ba ang raspa o D&C procedure. Ang dilation and curettage (D&C) na raspa procedure in English ay isang pamamaraan upang alisin ang tisyu mula sa loob ng iyong matris.

Ang mga doktor ay nagsasagawa ng dilation and curettage upang mag-diagnose at gamutin ang ilang mga kundisyon. Tulad ng sobrang pagdurugo o upang i-clear ang lining ng uterine pagkatapos na makunan o malaglagan ang isang ina. Tinatawag itong raspa procedure.

Gumagamit ang doktor ng isang instrumento sa raspa operation na tinatawag na curette upang alisin ang tisyu ng uterine. Ang mga curette na ginamit ay maaaring maging matalim o kaya naman ay gumagamit ng pagsipsip. 

2. Bakit isinasagawa ang raspa procedure?

Ang dilation and curettage ay isinasagawa upang mag-diagnose o magamot ang isang kondisyon sa uterine.

Para ma-diagnose ang isang kondisyon

Maaaring magrekomenda ang iyong doktor ng isang uri ng D & C na tinatawag na endometrial sampling upang masuri ang isang kondisyon kung:

• Mayroon kang abnormal na pagdurugo sa uterine
• Nakakaranas ka ng pagdurugo pagkatapos ng menopause
• Natuklasan ng iyong doktor ang mga abnormal na endometrial cell habang nasa isang regular na pagsusuri para sa cervix cancer

Upang maisagawa ang isang test, ang iyong doktor ay mangongolekta ng sample ng tisyu mula sa lining ng iyong matris (endometrium) at ipapadala ang sample sa isang lab para sa pagsusuri. Pwedeng malaman sa test na ito ang mga sumusunod:

• Endometrial hyperplasia – isang precancerous na kondisyon kung saan ang uterine lining ay naging sobrang kapal
• Mga polyp ng matris
• Kanser sa matris

Ang raspa procedure ay para rin sa buntis na nakunan upang malinis ang naiwang dugo

Tinatayang 50 % ng mga buntis na nakunan ay hindi nangangailangan ng D&C o raspa procedure. Maaaring nakunan at mag-miscarry nang safe ang mga mommies na may kaunting isyu sa pagbubuntis matapos ang 10 weeks.

Pagkatapos ng 10 weeks, maaaring hindi pa nakumpleto ang miscarriage, kaya ire-require ang raspa para sa nakunan na buntis. Maaari din namang pumili ang mommy kung tatapusin na makunan siya (o expectant management) o sumailalim sa D&C procedure.

Kailangan ba magparaspa pag nakunan?

Siyempre, mahirap pa rin para sa mga buntis na nakunan ang posibilidad ng ganitong sitwasyon. Ngunit, mainam na mapangalagaan pa rin ni mommy ang sarili matapos ang nakakalungkot na pangyayari.

Desisyon ng isang mommy na magparaspa pag nakunan, pero kung irerequire at kailangan ba ito ay nakadepende rin sa ipapayo ng inyong doktor.

Para sa mga nakunan na buntis, ito ang mga dahilan kung bakit isasagawa ang raspa procedure:

• Alisin ang mga naiwang tissue sa uterus o sinapupunan habang o pagkatapos makunan si mommy. Ginagawa rin ito para alisin ang naiwang piraso ng placenta pagkatapos ng panganganak. Maiiwasan nito ang anomang impeksyon at sobrang dugo.
• Para i-diagnose o lunasan ang abnormal na uterine bleeding.

3. Treatment

Kapag isinasagawa ang isang therapeutic D&C, aalisin ng iyong doktor ang mga nilalaman mula sa loob ng iyong matris, hindi lamang isang maliit na sample ng tisyu. Maaaring gawin ito ng iyong doktor :

• I-clear ang mga tisyu na nananatili sa matris pagkatapos ng isang pagkakunan o pagpapalaglag upang maiwasan ang impeksyon o sobrang pagdurugo
• Alisin ang isang molar pregnancy, kung saan nabubuo ang isang tumor sa halip na isang normal na pagbubuntis
• Tratuhin ang labis na pagdurugo pagkatapos linisin ang mga placenta na naiwan sa matris 
• Alisin ang cervical o uterine polyps, na karaniwang hindi nagdudulot ng cancern  

Maaaring gawin ng iyong doktor ang D & C kasama ang isa pang pamamaraan na tinatawag na hysteroscopy. Sa pagsasagawa ng hysteroscopy, ipapasok ng iyong doktor ang isang manipis na instrumento na may ilaw at camera sa dulo sa iyong ari, dadaan ito sa iyong cervix at papasok hanggang sa iyong matris.

Tinitingnan ng iyong doktor ang lining ng iyong matris sa isang screen, na nakikita ang anumang mga lugar na mukhang hindi normal, tinitiyak na walang anumang mga polyp at pagkuha ng mga sample ng tisyu kung kinakailangan. Sa panahon ng isang hysteroscopy, ang iyong doktor ay maaari ring alisin ang mga uterine polyps at fibroid tumor.

Gamot sa bagong raspa

May mga epekto o side effect ang raspa operation na normal pagkatapos ng procedure na ito. Maaari ring may irekomendang gamot ang iyong doktor lalo na sa para sa pain relief.

Ito ang ilan sa mga gamot at pangangalaga na pwedeng gawin sa iyong sarili after ng D&C:

• Maaaring magkaroon ng vaginal bleeding sa loob ng 1-2 linggo. Dapat ay gumaan na ang pagdurugo pagkatapos ng 2 linggo. Gumamit ng sanitary pads hanggang matapos ang pagdurugo. Mainam din ito para mamonitor mo ang iyong pagdurugo.
• Maaaring irekomenda ng iyong doktor ang over-the-counter pain medicine o pain reliever, tulad ng acetaminophen para sa cramps. Kumonsulta muna sa doktor bago uminom ng ibuprofen o naproxen. Posibleng magkaroon ng cramps pagkatapos makunan at magparaspa.
• Huwag basta-basta uminom ng dalawa o higit pang pain medicine sa isang inuman. Minsan, maaari din namang i-prescribe ito ng iyong health care provider o ng iyong doktor.
• Posible ring bumaba ang iron sa iyong katawan dahil sa sobrang pagdurugo. Kumain ng balanced diet na mayaman sa iron at Vitamin C, tulad ng red meat, itlog, beans, at green, leafy na mga gulay.

4. Mga Panganib at side effect ng raspa procedure

Ang dilation at curettage ay karaniwang ligtas naman, at ang mga komplikasyon ay bihira. Gayunpaman, may mga panganib at epekto pa rin sa iyo ito.

Kabilang sa mga side effect ng raspa na maaaring may epekto sa iyo ang mga sumusunod: 

• Pagbubutas ng matris. Ang pagbubutas ng matris ay nangyayari kapag ang isang instrumento sa pag-opera ay nakabutas  sa matris. Mas madalas itong nangyayari sa mga kababaihan na kamakailan ay buntis at sa mga kababaihan na dumaan sa menopause. Karamihan sa mga perforations ay gumagaling ng kusa. Gayunpaman, kung ang isang daluyan ng dugo o iba pang organ ay nasira, maaaring kailanganin ng pangalawang pamamaraan upang maayos ito.
• Pinsala sa cervix. Kung ang cervix ay napunit sa habang nasa ilalim ng D & C, ang iyong doktor ay maaaring maglapat ng presyon o gamot upang ihinto ang dugo, o maaaring isara ang sugat sa mga tahi.
• Scar tissue sa uterine wall. Bihira, ang isang resulta ng D & C ay ang pagkakaroon ng scar tissue sa matris, isang kundisyon na kilala bilang Asherman’s syndrome. Ang Asherman’s syndrome ay madalas na nangyayari kapag ang D at T ay tapos na pagkatapos ng pagkalaglag o paghahatid. Maaari itong humantong sa abnormal, wala o masakit na panregla, mga pagkalaglag sa susunod na pagbubuntis. 
• Impeksyon. Ang impeksyon pagkatapos ng isang D&P ay posible, ngunit bihirang mangyari. 

Makipag-ugnayan sa iyong doktor kung nakakaranas ka ng alinman sa mga sumusunod pagkatapos ng isang D&C:

• Labis na pagdurugo na nagreresulta na pagpapalit ng pads kada oras 
• Lagnat
• Ang mga cramp ay tumatagal ng higit sa 48 na oras
• Masakit na lumalala kaysa gumagaling
• Mabaho ang lumalabas na discharge mula sa iyong ari 

5. Paghahanda bago ang operasyon

Ang dilation at curettage o raspa procedure ay maaaring isagawa sa isang ospital, klinika o tanggapan ng iyong doktor, at karaniwang ginagawa ito bilang isang pamamaraang outpatient.

Bago ang pamamaraan:

• Sundin ang mga tagubilin ng iyong doktor sa paglilimita sa pagkain at inumin.
• Suguraduhin na may kasama kapag pagkatapos ng operasyon dahil maaaring inaantok ka pagkatapos ng pagkawala ng anesthesia.
• I-clear ang iyong iskedyul upang pmagpahinga ng sapat na oras para sa operasyon at pag-recover 

Sa ilang mga kaso, maaaring simulan ng iyong doktor ang proseso ng dilation sa iyong cervix ng ilang oras o kahit isang araw bago ang operasyon.

Tinutulungan nito ang iyong cervix na buksan nang paunti-unti at karaniwang ginagawa ito kapag ang iyong cervix ay kailangang maipalawak nang higit pa sa isang pamantayang D & C, tulad ng  ng pagbubuntis o sa ilang mga uri ng hysteroscopy.

6. Habang isinasagawa ang raspa operation

Para sa dilation at curettage, makakatanggap ka ng anesthesia. Ang pagpili ng anesthesia ay nakasalalay sa dahilan kung bakit isasagawa ang D&C at sa iyong medical history.

Ang katawan ay walang nararamdaman dahil sa nilagay na anesthesia sa iyong katawan.  Maaaring gumamit ng pampamanhid sa isang bahagi ng iyong katawan.

Sa panahon ng operasyon:

• Nakahiga ka sa isang mesa ng pagsusulit habang ang iyong sakong ay nakasalalay sa mga suportang tinatawag na stirrups.
• Ang iyong doktor ay magpapasok ng isang instrumento na tinatawag na speculum sa iyong ari, upang makita ang iyong cervix.
• Magsisingit ang iyong doktor ng isang serye ng mas makapal na mga rods sa iyong cervix upang dahan-dahang mapalawak ang iyong cervix hanggang sa ito ay mabuksan nang sapat.
• Tinatanggal ng iyong doktor ang mga dilation rods  at nagsisingit ng isang hugis-kutsara na instrumento na may matalim na gilid o isang suction na  aparato at inaalis ang tisyu sa may uterine.

Dahil ikaw ay walang malay  sa buong operasyon, hindi ka dapat makaramdam ng anumang kakulangan sa ginhawa.

7. Pagtapos ng operasyon ng raspa procedure

Maaari kang manatili ng ilang oras sa isang silid pagkatapos ng D & C upang masubaybayan ka ng iyong doktor para sa posibilidad ng mabibigat na pagdurugo o iba pang mga komplikasyon. Nagbibigay din ito sa iyo ng oras upang makabawi mula sa mga epekto ng kawalan ng pakiramdam.

Ang mga normal na epekto ng isang D&C ay maaaring tumagal ng ilang araw at isama ang:

• Banayad na pag-cramp ng puson 
• Magaan na pagdurugo

Para sa kakulangan sa ginhawa mula sa cramping, maaaring imungkahi ng iyong doktor ang pag-take ng ibuprofen (Advil, Motrin IB, iba pa) o ibang gamot.

Maaari mong maipagpatuloy ang iyong mga normal na aktibidad sa loob ng isang araw o dalawa.

Ano ang mga bawal at pwede para sa bagong raspa

Para sa mga bagong raspa o pagkatapos ng procedure na ito, may mga kailangan ding tandaan na bawal at pwedeng gawin.

Maghintay bago maglagay ng anumang bagay sa iyong ari hanggang sa bumalik sa normal ang iyong cervix upang maiwasan ang pagpasok ng bakterya sa iyong matris, na maaaring maging sanhi ng impeksyon. Iwasan muna ang pakikipagtalik o paglalagay ng tampons habang nagrerecover pa sa raspa procedure. Pinaiiwasan rin ang douching habang nagpapagaling pagkatapos ng raspa.

Kelan pwede makipagtalik at gumamit ng tampons ang bagong raspa

Tanungin ang iyong doktor kung kelan mo magagamit ang mga tampon at kung kelan pwede makipagtalik ang bagong raspa. Irerekomenda at ia-assess ng iyong doktor kung kailan masasabing nakarecover ka na mula sa D&C.

Ang iyong matris ay dapat na bumuo ng isang bagong lining pagkatapos ng isang D &C, kaya’t ang iyong susunod na regla ay hindi pa muna darating. 

Ilang months bago datnan after ng raspa procedure

Kadalasang itinatanong ng mga mommies na sumailalim sa D&C ay kung ilang months bago datnan ulit. Ang kasagutan dito ay nakadepende bawat babae.

May ilang salik na maaaring makaapekto sa timing o kung ilang months bago datnan ulit after ng raspa. Ang ilan sa mga ito ay ang mga sumusunod:

• Regularity ng iyong menstrual cycle: Kung ang menstruation mo ay irregular bago ang raspa, maaaring maasahan na irregular pa rin ito after ng raspa. Para sa mga regular naman, maaari kang datnan ulit pagkatapos ng isang (1) buwan.
• Gestation kung kailan nakunan at sumailalim sa raspa: Maaari kang mag-ovulate after 2 weeks kung ikaw ay nakunan sa early pregnancy. Pero kung sa later pregnancy nangyari ang di inaasahang miscarriage, maaaring matagalan pa ulit ang ovulation after ng raspa.

8. Magkano ang raspa procedure ngayon

Kailangan mo bang sumailalim sa raspa procedure at inaalam kung magkano ito ngayon? Sa Pilipinas, available ang raspa sa halos lahat ng ospital.

Magkano ang raspa? Sa mga ospital sa Pilipinas, tumatayang P14,000 hanggang P30,000 ang presyo ng pagpapasailalim sa raspa procedure. Maaari ka ring mas makamura kung magpapa-procedure ka sa pampublikong ospital. Sa iba naman ay libre, depende sa patakaran ng ospital.

Dagdag na impormasyon mula kay Nathanielle Torre

Dito sa theAsianparent Philippines ay mahalaga sa amin ang makapagbigay ng impormasyon na wasto, makabuluhan at napapanahon ngunit hindi ito dapat gawing pamalit sa payo ng doktor, o kaya sa medical treatment. Walang pinanghahawakang responsibilidad ang theAsianparent Philippines sa mga nagnanais na uminom ng gamot base sa impormasyon sa aming website. Kung mayroong agam-agam, ay nirerekomenda naming magpakonsulta sa doktor upang makakuha ng mas malinaw na impormasyon.