Nitong July 27, Miyerkules ay niyanig ng lindol ang Pilipinas, partikular ang lugar ng Abra kung saan umabot ang pagyanig sa Metro Manila. Kaya naman maraming bahay ang nakitaan ng epekto ng lindol.
Mga mababasa sa artikulong ito:
- Epekto ng lindol sa bahay paano titignan?
- 7.0 magnitude na lindol bansa kumitil ng 5 tao
Paano tingnan kung may epekto ang lindol sa pagkasira ng bahay?
‘Pacific Ring of Fire’ ang tawag sa kung saan geographically nakapwesto ang bansang Pilipinas sa mundo. Ito rin ang dahilan kung bakit prone tayo sa iba’t ibang natural disasters gaya ng typhoons, volcanic eruptions, landslides, at earthquakes. Ang bansa kasi ay nasa boundary ng mga major na tectonic plates at nasa sentro rin ng typhoon belt.
Kaya nga rin sa isang taon, nakakailang beses na nakararanas ng paglindol sa Pilipinas. Mayroong mahihina na halos hindi mararamdaman ng tao ngunit mayroon ding malalakas na maaaring magkaroon ng malalaking pinsala. Sa mga ganitong pagkakataon kinakailangan magdoble ingat during at after the earthquake.
What to do during an earthquake
Para matiyak ang safety, narito ang ilang pagpapaalala kung ano ang dapat na ginagawa sa oras na nakararanas ng pagyanig o lindol. Katulad ng madalas na ginagawa sa earthquake drill sa workplace o school, dapat lagi talagang tandaan ang ‘Drop. Cover. And Hold.’
Drop – Manatili kung saan nagaganap ang lindol. Yumuko at magtago sa mga heavy at solid furniture tulad ng kama, lamesa, at iba pang matitibay na bagay.
Cover – Protektahan ang ulo at torso gamit ang matitigas na bagay na hindi kaagad nasisira. Ito ay upang hindi matamaan ng mga nahuhulog na debris.
Hold – Humawak sa bagay kung saan ka nagtatago upang mapanatiling covered ang iyong katawan.
What to do after an earthquake
What to do after an earthquake | Larawan mula sa Pexels
Isa ang lindol sa mga disaster na mayroon pa ring dalang peligro kahit tapos na. Tinatawag itong ‘aftershock’ o iyong mas maliliit na pagyanig matapos ang malakas na magnitude ng lindol. Mahalagang unang i-check pagtapos ng lindol ay ang mga damage sa inyong bahay na maaaring pagmulan ng aksidente. Paano nga ba tinitignan ang epekto ng lindol sa kabahayan?
Tingnan ang labas ng bahay kung mayroong parte na posibleng gumuho.
Tiyaking natingnang mabuti ang labas ng bahay. Obserbahan kung mayroon bang parte na maaaring mag-collapse o mag-crash. Siguraduhing hindi sira ang dulo ng mga dingding maging ang mga bottom corners.
Obserbahan ang sahig at lupa malapit sa bahay.
Tingnan din ang sahig at lupa sa inyong bahay kung nagkaroon ba ng shift o bitak. I-double check din ang mga fence line at iba pang linya na maaaring naapektuhan ng pagyanig.
I-check ang main structure.
Suriin kung ang bubong at floor ba ng bahay ay nakahiwalay na sa mismong support at main structure nito. Kung nararamdaman mong magalaw ang lapag ng bahay sa tuwing ikaw ay naglalakad, maaaring may damage ito sa ilalim. Tingnan din kung ang exit ba ng bahay niyo ay hindi pa natatabunan ng kahit anong harang.
Larawan mula sa Shutterstock
Tingnan kung may mga bitak sa pader.
Isa sa maaaring gawing epekto ng lindol ang pagkakaroon ng maraming crack sa dingding ng bahay. Siguraduhing walang ‘X’ mark o sira sa inyong wall dahil maaaring pagmulan ito ng fallen debris.
I-double check kung may pinsala pa sa ibang parte ng bahay tulad ng fuel tank at daluyan ng tubig.
Kasama sa kailangan ding tignan ang sewage, water line, roof leaks, at fuel tanks. Ito ay upang maging sigurado na hindi naman ito pagmumulan ng iba pang aksidente. Tiyaking maayos pa ulit ang mga wiring upang makaiwas naman sa sunog.
Mapaminsala ang lindol, labis na delikado ito para sa buhay ng tao. Kung minsan pa marami ang ibinubunga pa nitong disaster. Maaaring magkaroon ng sunog dahil sa pagbubuhol-buhol o pagkasira ng mga kable ng kuryente. Maaari ring magbaha dahil sa paggalaw ng iba’t ibang anyong tubig. Nagdudulot din ito ng volcanic eruption.
Kaya nga mahalagang handa ang mga tao before, during, at after ng paglindol. Bagaman wala pang nakakaalam kung paano at kailan nagaganap ang lindol, isang susi upang maging ligtas ay ang pagiging maingat.
7.0 magnitude na lindol sa Pilipinas
Larawan mula sa Facebook account ng Armed Forces of the Philippines
Ginulat ang bansa nang yanigin ng 7.0 magnitude na lindol ang Luzon noong Miyerkoles kung saan nagdulot ng malaking pinsala sa mga Pilipino partikular na sa Northern part ng Pilipinas.
Namataan ang epicenter ng lindol sa probinsya ng Dolores, Abra na umabot hanggang ang paggalaw ng lupa hanggang Metro Manila at naapektuhan ang 200 na bayan at 15 probinsya. Dahil sa lakas nito, nagkapagdulot ito ng halos 58 na landslides, ayon sa Department of Interior and Local Government (DILG).
Nagtala naman ang naturang lindol ng 64 na sugatan at 5 naman ang binawian ng buhay, ayon sa National Disaster Risk Reduction and Management Council.