May mga bawal na pagkain sa may buni. Alamin kung ano ang mga ito dito.
Pag-unawa sa buni: mga sanhi, sintomas, gamot, at pag-iwas
Ang buni, na kilala rin bilang tinea sa medical term, ay isang karaniwang impeksyon sa balat na sanhi ng fungi na tinatawag na dermatophytes. Ito rin ay tinatawag na ringworm sa salitang ingles na lumilitaw bilang isang mapulang, bilog, at makating pantal na kahawig ng singsing. Ang impeksyong ito ay lubhang nakakahawa at maaaring kumalat sa pamamagitan ng direktang kontak sa mga taong may impeksyon, hayop, o kontaminadong bagay.
Mga sanhi ng buni
Ang buni ay sanhi ng fungi na dermatophytes, na nabubuhay sa mainit at mamasa-masang kapaligiran. Kumakalat ito sa pamamagitan ng:
- Direktang kontak sa tao – pagkadikit sa balat ng isang taong may buni.
- Paghahawa mula sa hayop – Ang mga pusa, aso, at hayop sa bukid ay maaaring magdala ng fungi.
- Kontaminadong gamit – Mga tuwalya, suklay, damit, at gamit sa gym na pinagsasaluhan.
- Kapaligiran – Paglalakad nang walang sapatos sa pampublikong paliguan, locker room, o swimming pool.
Mga sintomas ng buni
Nag-iiba ang sintomas ng buni depende sa apektadong bahagi ng katawan:
- Balat: Mapulang pantal na may bilog na hugis at malinaw na gitna.
- Anit (Tinea Capitis): Makating kaliskis, pagkalagas ng buhok, at minsan may nana.
- Paa (Athlete’s Foot o Tinea Pedis): Bitak-bitak na balat, pangangati, at paltos sa pagitan ng mga daliri ng paa.
- Singit (Jock Itch o Tinea Cruris): Makati at mapulang pantal sa panloob na hita, puwitan, at singit.
- Kuko (Tinea Unguium): Makapal, madilaw, marupok, at madaling mabasag na kuko.
Mga gamot sa buni
Ang mild cases ng buni ay maaaring gamutin gamit ang mga over-the-counter na antifungal na gamot, habang ang malalalang kaso ay nangangailangan ng reseta ng doktor.
-
- Clotrimazole
- Miconazole
- Terbinafine
- Ketoconazole
Ipahid ang mga ito dalawang beses sa isang araw sa loob ng 2-4 na linggo upang maiwasan ang pagbabalik ng impeksyon.
-
Oral na antifungal na gamot (Para sa Malalang Kaso)
- Griseofulvin
- Terbinafine
- Itraconazole
Maaaring magreseta ang doktor ng mga antifungal na iniinom kung ang impeksyon ay laganap o nasa anit at kuko.
Mga bawal na pagkain sa may buni
Para hindi lumala ang buni ay may mga pagkain na dapat iwasan. Dahil sa ang mga ito ay maaring magpahina ng immune system at makakapagpalala pa ng impeksyon. Narito ang mga bawal na pagkain sa may buni:
- Matatamis na pagkain – Mga cake, kendi, soft drinks, at iba pang matatamis na pagkain na nagpapakain sa fungi.
- Pinrosesong pagkain – Mga instant na meryenda, fast food, at pino na carbohydrates na nagdudulot ng pamamaga.
- Pagkaing may dairy – Keso, gatas, at yogurt na maaaring magpalala ng produksyon ng mucus at fungi.
- Alak – Beer, alak, at iba pang inuming may alkohol na nagpapahina sa immune system.
- Pagkaing may yeast – Tinapay, pastries, at iba pang may yeast na maaaring magdulot ng paglago ng fungi.
- Mamantika at pritong pagkain – Nakakapagpalala ng pamamaga at nagpapabagal sa paggaling.
Ang pag-iwas sa mga bawal na pagkain sa may buni ay makakatulong sa mas mabilis na paggaling ng impeksyon.
Ibang mga paraan na maaring gawin para makaiwas sa buni
Ang pagpapanatili ng malinis na katawan at pag-iwas sa fungi ay susi sa hindi pagkakaroon ng buni. Narito ang ilang tips:
- Panatilihing malinis at tuyo ang balat, lalo na sa maiinit na lugar.
- Iwasang magbahagi ng tuwalya, damit, suklay, at iba pang personal na gamit.
- Hugasan ang damit, kumot, at tuwalya nang regular gamit ang mainit na tubig.
- Magsuot ng maluwag at preskong damit upang maiwasan ang pawis.
- Linisin ang mga gamit sa gym at huwag maglakad nang walang sapatos sa pampublikong lugar.
- Suriin ang mga alagang hayop kung may senyales ng buni tulad ng pagkalagas ng balahibo o kaliskis sa balat.
Kailan dapat kumonsulta sa doktor
Magpatingin sa doktor kung:
- Kumakalat o lumalala ang impeksyon sa kabila ng paggamot.
- May nana o lagnat.
- Ang buni ay nasa anit o kuko, dahil nangangailangan ito ng mas malakas na gamot.
Ang buni ay isang karaniwan ngunit nagagamot na impeksyon sa balat. Sa pamamagitan ng tamang kalinisan, paggamit ng antifungal na gamot, at pag-iwas sa mga bawal na pagkain sa may buni, maaaring mapigilan at malunasan ang impeksyon. Kung patuloy ang sintomas, huwag mag-atubiling kumonsulta sa doktor.
May katanungan tungkol sa pagpapalaki ng anak? Basahin ang mga artikulo o magtanong sa kapwa magulang sa aming app. I-download ang theAsianparent Community sa iOS o Android!
