Trahedya para sa kahit sinong ina ang malaglagan ng anak, lalong-lalo na kung matagal na nilang gustong magka-anak ng kaniyang asawa. Madalas ay ang pagkakaroon ng pagdurugo ay isang karaniwang sintomas ng pagkalaglag.
Mababasa sa artikulong ito:
- Anu-ano ang mga sintomas na nakunan na ang buntis?
- Ano ang mga pinakakaraniwang senyales at sintomas ng nakunan ang babae?
- Dapat gawin kapag may naramdaman o napansing sintomas ng nakunan
Ngunit alam niyo ba na puwedeng malaglagan ng anak nang walang nararanasang pagdurugo? Mayroon pang ibang mga sintomas ng pagkalaglag na hindi madaling mapansin, ngunit mahalagang malaman ng mga ina. Ating alamin kung anu-ano ang mga ito.
Anu-ano ang mga sintomas na nakunan na ang buntis?
Alam niyo ba na umaabot ng 25% ng mga pagbubuntis ang humahantong sa pagkalaglag? Bukod dito, maraming ina ang hindi man lang nalalaman na nalaglag na pala ang kanilang baby.
Ito ay dahil karamihan ng mga miscarriage o pagkalaglag ay nangyayari sa unang 13 linggo ng pagbubuntis. Madalas ay wala pang nakikitang mga sintomas ang ilang mga ina kapag ganito kaaga sa kanilang pagbubuntis.
Isa sa mga paraan kung paano malalaman kung nakunan ang isang babae ay dapat aware siya sa kaniyang nararamdaman. Kapag may nagbago sa kaniya, halimbawa biglang may bleeding o sumasakit ang likod niya at dapat niya itong sabihin sa kaniyang doktor.
Kaya naman narito ang mga sensyales kung nakunan na ang isang buntis.
Paano malalaman kung nakunan ang isang babae? | Larawan mula sa iStock
Senyales ng nakunan
Ang miscarriage, na tinatawag ding spontaneous abortion, ay ang pagkalaglag ng sanggol sa sinapupunan sa loob ng unang 20 linggo ng pagbubuntis ang isang karaniwang problema na kinakaharap ng mag-asawa.
Ayon sa American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG), nasa 15 hanggang 20 porsiyento ng pagbubuntis ay nalalaglag o nagtatapos sa clinically recognized pregnancy loss.
Kaya naman mabuti nang malaman ang lahat ng impormasyon at facts tungkol sa kondisyong ito para maiwasan o maagapan ito, o ‘di kaya’y malaman ang mga dapat gawin kapag nangyari ito.
Ilang buwan pwede malaglag ang bata? Sa early miscarriage, ang sanggol ay nalaglag sa unang 12 linggo. Kung ikaw ay buntis, ang unang prayoridad mo ay ang kaligtasan at kalusugan ng sanggol na dinadala. Kaya’t natural lang na alamin mga early signs ng isang nakunan na buntis.
Ang tinatawag namang late miscarriage ay nangyayari mula 14 hanggang 24 linggo ng pagbubuntis, o second trimester miscarriage. Nasa 1 hanggang 2% ang nagaganap na ‘late’ stage o second trimester ng pagbubuntis.
Ang mga senyales at sintomas ng pagkalaglag ay kadalasang nakakalito, lalo sa mga mismong nagbubuntis. Maraming mga pagbubuntis ang karaniwang nalalaglag sa unang 2 linggo pa lamang.
Bago pa man malaman ni nanay na buntis pala siya. Nasa 10 hanggang 20% naman ang nalalaglag sa unang 12 linngo o first trimester.
Senyales na nakunan na ang buntis. | Image from Freepik
Ano ang mga pinakakaraniwang senyales at sintomas ng nakunan ang babae?
Ayon kay Dr. Carlo Palarca, MD, internist at OB hospitalist sa Orlando Health Medical Clinic, sa Florida, USA, ito ang mga pinakakaraniwang makikitang sintomas o clinical presentation ng pagkalaglag ay ang mga sumusunod:
Vaginal bleeding o pagdurugo
Ito ang pinakakaraniwang sintomas na nakunan na ang buntis hindi man kaagad dapat ipag-alala (lalo na kung hindi malakas), ay dapat pa ring ikunsulta sa OB GYN.
Ang pagdurugong tinutukoy dito ay mula brownish spotting hanggang heavy vaginal bleeding na mapulang mapula, bagamat hindi sa dami ng dugong nailabas malalaman kung nakunan nga.
Ayon kay Dr. Palarca, natural para sa iba ang vaginal bleeding, lalo sa first trimester. May mga pagdurugo din na hindi nagreresulta sa pagkalaglag.
May mga nalalaglag din na hindi naman dinugo. Kapag ang pagdurugo ay may kasamang fetal tissue, na buo buo at may puting mass na balot ng dugo, ito ang dapat ipag-alala.
Ang paglabas ng fetal tissue ay karaniwang may kasamang severe cramping o labis na pananakit at pamamanhid ng tiyan.
Hindi maituturing na normal ang spotting o pagdurugo kapag buntis, ngunit mas mainam pa rin ang mailapit ito sa iyong doktor para maagapan ang anupamang malalang pangyayari.
Hindi man ito miscarriage, ang spotting ay senyales na may hindi natural o normal sa pagbubuntis, payo ni Dr. Palarca.
10 sintomas na nakunan ang buntis kahit walang pagdurugo
1. Pananakit ng likod
Isa sa mga sintomas ng nakunan ang babae ay ang pananakit ng kaniyang likod. Lalo na kung nararanasan niya ito sa kaniyang 1st trimester. Kung sumasakit ang likod, magandang mapatingin na agad sa iyong doktor.
2. Pelvic pain
Kapag sumakit ng labis ang pelvis, may pamamanhid, at maaaring tuloy tuloy o di kaya’y nararamdaman sa regular intervals (tuwing 30 minuto, tuwing isang oras, atbp).
3. Painful contraction o labis na pananakit at paninikip ng tiyan
Matinding pamamanhid at pananakit o cramping pains sa tiyan, abdomen at likuran.
BASAHIN:
Anong dapat kong gawin pagkatapos ng miscarriage?
What are the 16 types of miscarriage and how to prevent it
#AskDok: Ano ang mga sintomas ng miscarriage sa 2nd trimester ng pagbubuntis
4. Pagtatae o diarrhea
5. Pagsusuka o nausea
6. Decreased fetal movement o hindi na nararamdaman ang paggalaw ng bata
Bihira itong mapansin o maiturong sintomas dahil nga ang ibang pagkalaglag ay nangyayari sa napakaagang bahagi pa lang ng pagbubuntis. Karaniwang itong nakikita sa mga pagbubuntis na may kalakihan na ang sanggol sa sinapupunan.
Minsan ay aksidente lamang na nakikita o nalalaman dahil mayrong kawalan ng fetal cardiac activity na napagmasdan ng doktor gamit ang hand-held Doppler o. pelvic ultrasound examination.
Ang ilan pang hindi gaanong napapansin, ngunit mahalagang mga sintomas ay ang pagkawala ng pregnancy symptoms tulad ng breast tenderness, morning sickness, pagsusuka o pagkahilo, tulad nang nararamdaman sa unang bahagi ng pagbubuntis, at ang pag-excrete ng white-pink mucus mula sa ari o vagina.
7. Pananakit ng tiyan
Isa pa sa mga senyales ng nakunan ay pananakit ng tiyan. Lalo na kung sobrang sakit nito, maaaring nakunan na ang isang babae.
8. Fluid na galing sa iyong vagina
9. Tissue o laman na galing sa iyong vagina
Walang paraan para mapigilan ang pagkalaglag, ngunit may mga maaaring gawin para hindi lumala o mapigilan ang hemorrhaging at infection.
Sintomas ng nakunan | Image from Freepik
Dapat gawin kapag may naramdaman o napansing sintomas ng nakunan
Kung may patuloy na pagdurugo o matinding abdominal at back pain lalo na sa unang trimester ng pagbubuntis, itawag agad sa iyong OB GYN o GP, o kung may EPU (early pregnancy unit) sa iyong ospital (kung saan nakatakdang manganak), payo ni Dr. Palarca.
Ilang buwan pwede malaglag ang bata?
Ang ibang miscarriages ay nalalaman lamang sa pamamagitan ng routine pregnancy ultrasound scan, kapag nakita ng doktor, sonologist o nurse na walang laman ang embryo sac. Ito ang tinatawag na missed o “silent miscarriage”.
Kahit pa ma-admit sa ospital dahil sa mga sintomas ng pagkalaglag, hindi kaagad masasabi kung tuluyan na ngang nawala ang bata. Depende ito sa sintomas at sa lala nito.
Maraming maaaring dahilan ng pagkalaglag. Pero ang una sa lahat, ang embryo ay hindi lumaki at kumapit sa sinapupunan, tulad ng inaasahan.
Sintomas ng nakunan | Image from Freepik
Ang ilang sanhi:
- Masyadong mababa o mataas na levels ng pregnancy hormone
- Pagkakaroon ng diabetes
- Exposure sa radiation o kaya mga kemikal
- Mga impeksyon
- Pag-inom ng gamot o droga na makakasama sa sanggol
- Endometriosis
- May chromosome problems – maaaring masyadong madami o masyadong kaunti (kailangan ng 23 mula sa tatay at 23 mula sa nanay ang normal).
- May mga pag-aaral na nagsasabing kapag mas matanda o may edad na ang lalaki, mas malaki ang posibilidad ng chromosomal problems tulad ng Down’s syndrome.
- Genetic factors at uterine problems, kung saan may mga uterine fibroids sa loob ng uterus na humahadlang sa implantation o blood supply sa fetus. Ang ibang babae ay may in-born septum. Isang hindi karaniwang problema sa uterus na nagiging sanhi ng pagkalaglag. Ang iba naman ay may scar tissue sa uterus mula sa mga naunang surgery o second-term abortions. Kaya’t hindi na-iimplant ang itlog sa uterus, o pumipigil sa pagdaloy ng dugo sa placenta. Makikita ito sa mga specialized X-rays, at maaaring maagapan kung may early detection.
Iba pang mga sanhi:
- Kung may mataas na lagnat ang isang buntis, o iba pang sakit tulad ng impeksiyon. Ang ubo at sipon ay hindi nakakaapekto, basta’t napapangalagaan. Ngunit ito ay delikado para sa embryo lalo bago may 6 na linggo.
- Nariyan din ang mga autoimmune disorders, lupus, heart disease, kidney, liver disease, at diabetes.
- Hormone imbalance ang karaniwang sanhi ng pagkalaglag. Katulad ng hindi sapat na progesterone levels na humahadlang sa pagkabit ng fertilized egg sa uterus.
- Placental problems, tulad ng problema sa blood supply papuntang placenta, kaya’t hindi nabibigyan ng sapat na nutrisyon ang bata.
- Problema sa sinapupunan, kung saan ang cervix ay mahina o nagbubukas ng maaga, kaya’t nagreresulta sa pagkalaglag.
- Ectopic pregnancy, ang nakakaapekto sa isa sa bawat 100 pagbubuntis. Kung saan ang embryo ay lumalaki sa isang fallopian tube o sa labas ng sinapupunan. Ito ay higit na delikado sa mga nanay. Dahil maaaring maging sanhi ng pagputok ng tube. Hindi lang malalaglag ang fetus, kundi maaaring maimpeksiyon ang matris ng ina.
Early signs pagkalaglag sa kababaihan: Maiiwasan ba ito?
Maraming kaso ng miscarriage ang sadyang nangyayari nang hindi inaasahan at walang maaaring magawa ang ina para maagapan ito.
Ang payo ni Dr. Palarca, palagi lamang sundin ang routine early pregnancy advice at pre-natal check-up para mabawasan ang posibilidad ng pagkalaglag ng bata.
Uminom ng folic acid supplement, bago pa man magbuntis, hanggang sa first trimester, halimbawa. Ang pag-aalaga sa sarili, sa mga ginagawa at sa mga kinakain, ay pangunahing responsibilidad ng isang inang nagdadalan-tao.
Kumain ng balanse at mayaman sa nutrisyong mga pagkain tulad ng gulay at prutas, at mag-ehersisyo nang ayon sa payo ng OB GYN.
Alam na marahil ng lahat ang kasamaang nadudulot ng paninigarilyo. Bawal na gamot at alak sa katawan, lalo pa sa buntis.
Pakiramdaman palagi ang tiyan at paggalaw ng sanggol na dinadala, at kumunsulta agad sa doktor kung may napapansing kakaiba. Huwag mag-alinlangan at huwag mahiyang magsabi dahil mas mahalagang malaman kung delikado.
Mabubuntis pa ba ako, pagkatapos ng isang miscarriage?
Kadalasang payo ng mga doktor ang paghihintay ng ilang buwan o taon, bago sumubok magbuntis muli. Ito ay depende sa naging kondisyon, at tanging ang iyong doktor ang makapagsasabi nito.
Ayon sa APA, nasa 85% ng kababaihan na nagkaron ng miscarriage ay nakapagbuntis pa ulit, at naging malusog naman ang nanay at ang bata.
Sources:
Spontaneous abortion: Risk factors, etiology, clinical manifestations, and diagnostic evaluation
JOURNAL. Authors: Togas Tulandi, MD, MHCMHaya M Al-Fozan
theAsianparent PH, Healthline, NHS
Dito sa theAsianparent Philippines ay mahalaga sa amin ang makapagbigay ng impormasyon na wasto, makabuluhan at napapanahon ngunit hindi ito dapat gawing pamalit sa payo ng doktor, o kaya sa medical treatment. Walang pinanghahawakang responsibilidad ang theAsianparent Philippines sa mga nagnanais na uminom ng gamot base sa impormasyon sa aming website. Kung mayroong agam-agam, ay nirerecomenda naming magpakonsulta sa doktor upang makakuha ng mas malinaw na impormasyon.
May katanungan tungkol sa pagpapalaki ng anak? Basahin ang mga artikulo o magtanong sa kapwa magulang sa aming app. I-download ang theAsianparent Community sa iOS o Android!
